W ostatnich latach znacznie wzrosło zainteresowanie circular economy. Wzrost popularności terminu circular economy doprowadził do pojawienia się wielu definicji tego terminu. Kirchherr[1] (2017) przeprowadził analizę 114 definicji koncepcji circular economy. Z analizy wynika, że termin ma różne znaczenie dla naukowców, stowarzyszeń i przedsiębiorców. Wielu autorów koncepcję circular economy identyfikuje z recyklingiem. Najczęściej jednak koncepcja jest połączeniem redukcji, ponownego użycia i recyklingu (3R). Powyższa połączenie wynika między innymi z przyjętych w 2008 roku przez Chiny regulacji prawnych promujących circular economy. Praktycy odnosząc się do koncepcji circular economy pomijają redukcję, która w ich ocenie może ograniczyć wzrost konsumpcji, a tym samym istotnie spowolnić globalny rozwój gospodarczy. Do koncepcji circular economy inaczej podchodzi się w Chinach, a inaczej w krajach Unii Europejskiej. W Chinach polityka circular economy skupia się przede wszystkim na produkcji przemysłowej[2] i zanieczyszczeniach związanych z industrializacją. W krajach Unii Europejskiej koncepcja circular economy ma zwiększyć konkurencyjność europejskiego przemysłu, dzięki efektywniejszemu wykorzystaniu zasobów. Chińskie podejście do circular economy wiąże się z dużą ilością eksperymentów w różnych skalach, w różnych regionach i sektorach. Dzięki wielkiej ilości przeprowadzonych eksperymentów właśnie miasta chińskie zajmują 3 pierwsze miejsca (Beijing, Shenyang, Shanghai)[3] pod względem stworzonej literatury naukowej odnoszącej się do circular economy. W Europie najwięcej artykułów naukowych dotyczących circular economy powstało w Holandii (główny ośrodek naukowy: Delft University of Technology). Rząd holenderski produkcję przemysłową zgodną z koncepcją circular economy umieścił na 6 miejscu wśród 12 głównych tematów w światowej gospodarce w perspektywie 2030 roku[4]. Holenderska inicjatywa CIrcular Economy zdefiniowała 7 głównych elementów circular economy[5]. Pierwszym elementem circular economy jest ustalenie priorytetowych zasobów regeneracyjnych. Jednym z takich priorytetów jest zwiększenie zatrudnienia w sektorach związanych z energią odnawialną (np. instalacja paneli słonecznych). Kolejnym elementem circular economy jest polityka zachowywania i rozszerzania tego, co zostało już wykonane. Firma Royal Philips, dostarczająca sprzęt medyczny, rozpoczęła program regeneracji urządzeń do badań. Kolejnym elementem circular economy jest wykorzystanie odpadów jako surowca. Wykorzystanie odpadów jako surowca wymaga odpowiedniego przygotowania, polegającego na zaawansowanym sortowaniu odpadów. Wykorzystanie odpadów jako surowca stwarza miejsca pracy, zarówno dla osób o wysokich kwalifikacjach (projektowanie i wykonywanie urządzeń do sortowania), jak i niskich kwalifikacjach (obsługa urządzeń sortowniczych). Z poprzednimi elementami łączy się następny element, czyli analiza modelu biznesowego. Circular economy umożliwia stworzenia większej wartości dzięki lepszej interakcji pomiędzy produktami i usługami (usługa dzierżawienia urządzenia połączona z zachętą wydłużenia okresu trwałości produktu). Piątym elementem circular economy jest „przyszłościowe” projektowanie, które dzięki zastosowaniu np. modularności zwiększy stopień recyklingu urządzenia po wycofaniu z użycia. Wprowadzenie koncepcji circular economy wymaga zastosowania najnowocześniejszych rozwiązań informatycznych, które zoptymalizują wykorzystanie surowców lub umożliwią efektywne dzierżawienie urządzeń. Ostatnim i najważniejszym elementem circular economy jest współpraca sektora prywatnego z sektorem publicznym, organizacji i uczelni krajowych i międzynarodowych w celu wprowadzenia większej transparentności w łańcuchu dostaw, która przełoży się na wyższą wartość dla wszystkich uczestników łańcucha. Według stowarzyszenia Circule Economy globalna gospodarka jest tylko 9.1% gospodarką zgodną z koncepcją circular economy. Pozostałe ponad 90% globalnej gospodarki funkcjonuje według modelu liniowego. Zmniejszenie gospodarki liniowej wymaga zbudowania globalnej koalicji, która przekształci ogólne rozwiązania circular economy na rozwiązanie, które zostaną zaimplementowane nawet przez najmniejsze przedsiębiorstwa, organizacje i społeczności.
[1] Kirchherr, J., Reike, D., Hekkert, M., 2017, “Conceptualizing the circular economy: An analysis of 114 definitions”
[2] McDowall, W., Geng, Y., Huang, B., Bartekova, E., Bleischwitz, R., Turkeli, S, Kemp, R., Domenech, T., 2017, “Circular Economy Policies in China and Europe”
[3] Turkeli,S., Kemp, R., Huang, B., Bleischwitz, R., McDowall, W., 2018, “Circular economy scientific knowledge in the European Union and China: A bibliometric, network and survey analysis (2006-2016)”
[4] Ministry of Foreign Affairs, 2018, „Investing in Global Prospects. For the World. For the Netherlands”
[5] Circle Economy, 2018, „The Circularity Gap Report”